Καθαρά Δευτέρα στην Τσαριτσάνη

Καθαρά Δευτέρα στην Τσαριτσάνη και  τα καζάνια μπαίνουν στην φωτιά μπουρανί και φασολάδα ετοιμάζονται από τις γυναίκες του χωριού .

Πολύ πιο παλιότερα, την φασολάδα την φτιάχνανε μόνο οι άντρες και δεν τολμούσε να πλησιάσει γυναίκα. Ήταν ένα κατεξοχήν αντρικό έθιμο στο οποίο οι γυναίκες δεν συμμετείχαν, λόγω σεμνοτυφίας.

Φασόλια και μπουράνι  μπαίνουν στα καζάνια να βράσουν για να σερβιριστούν,  στους επισκέπτες της γιορτής.

6-7 καζάνια ... για τα φασόλια και  για το μπουρανί
60-70 κιλά φασόλια τουλάχιστον, καταναλώνονται κάθε χρόνο με τουρσί, ελιές και  λαγάνες που σερβίρονται στους επισκέπτες.

Υλικά για την φασολάδα:

φασόλια

ελαιόλαδο

καρότα

κρεμμύδια 

σάλτσα

πάπρικα γλυκιά

μπούκοβο

πιπέρι μαύρο

πιπεριές κόκκινες

σέλινο

Τα καζάνια καθαρίζονται και πλένονται από τις γυναίκες την Κυριακή το απόγευμα, σταχτώνονται εξωτερικά για να μην μαυρίσουν απ την φωτιά και μπαίνουν μέσα τα φασόλια καθαρά για να φουσκώσουν για να είναι έτοιμα για την Καθαρά Δευτέρα.

Το «μπουρανί», είναι έθιμο της Καθαρής Δευτέρας που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη του χρόνου. Στις μέρες μας όταν ακούμε «μπουρανί» το μυαλό μας πάει αμέσως στον Τύρναβο και στη γιορτή του φαλλού που συμβολίζει την αναπαραγωγή .

Το μπουρανί όμως είναι φαγητό από τσουκνίδες και άλλα χορταρικά   και  βράζει σε καζάνια  τη μέρα της Καθαρής Δευτέρας από παλιά μέχρι σήμερα. 

Ένα έθιμο  που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη του χρόνου.

Το μπουρανί το έφτιαχναν οι γυναίκες και το δίνανε στους άντρες τους για να καρδαμώσουν (όπως λέγανε) λόγω τις ευεργετικές ιδιότητες που έχει η τσουκνίδα.  

Φτιάχνεται κατά συνήθεια μόνο την Καθαρά Δευτέρα για αποτοξίνωση και τόνωση του οργανισμού, για να προετοιμαστεί το σώμα και να αντέξει  τη μεγάλη νηστεία. 

Τα υλικά που χρησιμοποιούσαν για την παρασκευή του χυλού ήταν μόνο τσουκνίδα, αλεύρι, λεμόνι και καθόλου λάδι.

Το μαγείρεμα του αποχτά ιδιαίτερο χαρακτήρα, αφού στην πραγματικότητα αποτελεί αφορμή για ένα λαϊκό πανηγύρι όπου ο κόσμος συγκεντρώνεται για να χορέψει, να φάει και να τραγουδήσει, να ξεδώσει, τη μοναδική μέρα… που όλα επιτρέπονται και απαγορεύεται μόνο η σεμνοτυφία.

Αφού βράσει το μπουρανί σερβίρεται μαζί με τα τουρσί, τις ελιές  και  τη φασολάδα που επίσης βράζει στα  καζάνια, με τη συνοδεία κρασιού ή τσίπουρου που προσφέρουν οι παραγωγοί της Τσαριτσάνης.

Στις γειτονιές της Τσαριτσάνης ανάβουν μεγάλες φωτιές και γύρω τους πιάνουν το χορό μικροί και μεγάλοι, μέχρι αργά. Τα τραγούδια που τραγουδούν έχουν «άσεμνους» στίχους και είναι ακατάλληλα για όσους παρεξηγούνται και παρεξηγούν. 

Για όσους, δηλαδή,  έχουν διαφορετική άποψη είτε αγνοούν τα σοφά λόγια ενός παλιού: "χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει, υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι".

Καλή Σαρακοστή!!!

Παραδοσιακό Μπουρανί Τσαριτσάνης

Μπουρανί το γεύμα που δεν λείπει από το τραπέζι την Καθαρά Δευτέρα

                                

Το «μπουρανί», είναι έθιμο της Καθαρής Δευτέρας που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη του χρόνου. Στις μέρες μας όταν ακούμε «μπουρανί» το μυαλό μας πάει αμέσως στον Τύρναβο και στη γιορτή του φαλλού που συμβολίζει την αναπαραγωγή .

Το μπουρανί όμως είναι φαγητό που γίνεται από βρασμένη σε καζάνια τσουκνίδα και άλλα χορταρικά και παρασκευάζεται  τη μέρα της Καθαρής Δευτέρας. 

Ένα έθιμο  που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη του χρόνου.

Το μπουρανί το έφτιαχναν οι γυναίκες και το δίνανε στους άντρες τους για να καρδαμώσουν (όπως λέγανε) λόγω τις ευεργετικές ιδιότητες που έχει η τσουκνίδα. 

 

Φτιάχνεται κατά συνήθεια μόνο την Καθαρά Δευτέρα για αποτοξίνωση και τόνωση του οργανισμού, για να προετοιμαστεί το σώμα και να αντέξει  τη μεγάλη νηστεία. 

Τα υλικά που χρησιμοποιούσαν για την παρασκευή του χυλού ήταν μόνο τσουκνίδα, αλεύρι, λεμόνι και καθόλου λάδι.

Το μαγείρεμα του αποχτά ιδιαίτερο χαρακτήρα, αφού στην πραγματικότητα αποτελεί αφορμή για ένα λαϊκό πανηγύρι όπου ο κόσμος συγκεντρώνεται για να χορέψει, να φάει και να τραγουδήσει, να ξεδώσει, τη μοναδική μέρα… που όλα επιτρέπονται και απαγορεύεται μόνο η σεμνοτυφία.

Εγώ θα σας δώσω την σημερινή εκδοχή της συνταγής όπως μου την είπε η Φρειδερίκη Μητσιμπόνα που την φτιάχνει κάθε χρόνο μαζί με άλλες γυναίκες του χωριού σε καζάνι μαζί με την παραδοσιακή φασολάδα, στην πλατεία της Τσαριτσάνης και μοιράζεται σ όλους !!!

Υλικά για 4 πιάτα περίπου

1 1/2 κιλό περίπου τσουκνίδες 
1 κιλό σπανάκι

1 κούπα ελαιόλαδο 

αλάτι , πιπέρι

λεμόνι

2-3 κουταλιές σούπας αλεύρι

2-3 κούπες νερό

προαιρετικά μπούκοβο, άνηθο

 Διαδικασία:

 Καθαρίζουμε τα χόρτα και τα κόβουμε  

Τα πλένουμε πολύ  καλά (στο τελευταίο ξέβγαλμα προσθέτουμε στο νερό  και λίγο ξύδι)

Σε βαθιά κατσαρόλα γιαχνίζουμε τα χόρτα χωρίς νερό και  χωρίς λάδι μόνο με τα δικά τους υγρά.

Μετά από περίπου 10 λεπτά ,μόλις πέσει ο όγκος τους,  προσθέτουμε δυο ποτήρια ζεστό  νερό, αλάτι, πιπέρι, λίγο απ το ελαιόλαδο  και συνεχίζουμε το βράσιμο σε χαμηλή φωτιά.

Αφήνουμε να βράσουν για 1 1/2 ώρα περίπου (στα καζάνια που το φτιάχνουν την Καθαρά Δευτέρα στην πλατεία της Τσαριτσάνης  βράζει για 2 ώρες τουλάχιστον)...προσθέτουμε κι άλλο νερό αν χρειαστεί. 

Όταν έχουν βράσει  

Ετοιμάζουμε το χυλό ... σε μισή κούπα κρύο νερό διαλύουμε 3 κουταλιές αλεύρι καλά να μην σβολιάσει.

Λίγο πριν βγάλουμε το μπουρανί από την φωτιά ρίχνουμε τον χυλό για να χυλώσει το φαγητό , ανακατεύοντας συνεχώς να μην πιάσει.

Προσθέτουμε λεμόνι, πιπέρι, μπούκοβο, το υπόλοιπο ελαιόλαδο και μόλις χυλώσει κατεβάζουμε απ τη φωτιά.

Σερβίρουμε με μπόλικο  λεμόνι και πιπέρι.

Καλή Σαρακοστή σ όλους!!!